Φαρμακοθεραπευτική ομάδα: Αντιβιοτικά κινολόνων και κινοξαλίνη καθώς και οι φθοριοκινολόνες
Κωδικός ATC vet code: QJO1MA90
Δύο ένζυμα απαραίτητα στην αντιγραφή και μεταγραφή του DNA, η DNA γυράση και η τοποϊσομεράση IV, ταυτοποιήθηκαν ως οι μοριακοί στόχοι των φθοριοκινολονών. Αυτές διαμορφώνουν την τυπολογική κατάσταση του DNA μέσω της πέψης και της επανασυγκόλλησης. Αρχικά διαχωρίζονται οι κλώνοι της διπλής έλικας του DNA. Στη συνέχεια ένα μακρινό τμήμα του DNA, διαπερνά αυτή την διάσπαση, προτού επανασυγκολληθούν οι κλώνοι. Προκαλείται αναστολή του στόχου από τη μη-ομοιοπολιική δέσμευση σύνδεση μορίων φθοριοκινολόνης σε μια ενδιάμεση κατάσταση σε αυτή την ακολουθία αντιδράσεων, στην οποία διασπάται το DNA, αλλά και οι δύο κλώνοι διατηρούνται ομοιοπολικά συνδεδεμένοι με τα ένζυμα. Οι διχάλες αναδιπλασιασμού και τα μεταγραφικά συμπλέγματα δεν μπορούν να προχωρήσουν πέρα από τέτοιου είδους συμπλέγματα ένζυμο- DNA-φθοριοκινολόνης και η αναστολή σύνθεσης του DNA και του mRNA πυροδοτεί γεγονότα που οδηγούν σε μια ταχεία συσσωρευμένη φαρμακοεξαρτώμενη θανάτωση των παθογόνων βακτηρίων.
Η ενροφλοξακίνη είναι δραστική κατά πολλών αρνητικών κατά Gram βακτηρίων, θετικών κατά Gram βακτηρίων και κατά του Mycoplasma spp.
Η ευαισθησία έχει αποδειχθεί in vitro σε στελέχη (i) αρνητικών κατά Gram ειδών όπως Escherichia coli, Pasteurella multocida και Avibacterium (Haemophilus) paragallinarum και (ii) Mycoplasma gallisepticum και Mycoplasma synoviae (βλ. παράγραφο 4.5).
Όπως έχει αναφερθεί, η ανθεκτικότητα στις φθοριοκινολόνες προέρχεται από πέντε πηγές: (i) σημειακές μεταλλάξεις στα γονίδια κωδικοποίησης της DNA γυράσης ή/και τοποϊσομεράσης IV που οδηγούν σε αλλοίωση του αντίστοιχου ενζύμου, (ii) μεταβολές στη διαπερατότητα του φαρμάκου σε αρνητικά κατά Gram βακτήρια, (iii) μηχανισμοί εκροής, (iv) ανθεκτικότητα μέσω πλασμιδίων και (v) πρωτεΐνες για την προστασία της γυράσης. Όλοι οι μηχανισμοί οδηγούν σε μειωμένη ευαισθησία των βακτηρίων στις φθοριοκινολόνες. Η διασταυρούμενη αντοχή μεταξύ των αντιμικροβιακών της τάξης των φθοριοκινολονών είναι συνήθης.
Η ενροφλοξασίνη χορηγούμενη μέσω του πόσιμου νερού στα πτηνά απορροφάται γρήγορα και πολύ καλά με βιοδιαθεσιμότητα περίπου 90%. Οι μέγιστες συγκεντρώσεις στο πλάσμα είναι των 2 mg/L φτάνουν μέσα σε 1,5 ώρα έπειτα από μια εφάπαξ ενιαία δόση των 10mg/kg σωματικού βάρους, με συνολική συστηματική διαθεσιμότητα της τάξης των 14,4 mg-hr/L. Η ενροφλοξασίνη αποβάλλεται από τον οργανισμό με μια συνολική κάθαρση της τάξης των 10,3 mL/min-kg. Αν χορηγείται ως συνεχής φαρμακευτική αγωγή στο πόσιμο νερό (πολλαπλές δόσεις), επιτυγχάνονται συγκεντρώσεις ενροφλοξασίνης σταθερής κατάστασης των 0,5 mg (ινδόρνιθες) έως 0,8 mg (ορνίθια) ανά λίτρο. Ο υψηλός μέσος όγκος κατανομής (5 L/Kg) δηλώνει καλή διείσδυση της ενροφλοξασίνης στους ιστούς. Οι συγκεντρώσεις σε ιστούς - στόχους, όπως πνεύμονες, ήπαρ, νεφροί, έντερο και μυϊκός ιστός, υπερβαίνουν τις συγκεντρώσεις στο πλάσμα κατά πολύ. Στα πτηνά η ενροφλοξασίνη μεταβολίζεται ελάχιστα στον ενεργό της μεταβολίτη, τη σιπροφλοξασίνη (περίπου 5%). Ο χρόνος ημίσειας ζωής της απομάκρυνσης της ενροφλοξασίνης είναι 6 ώρες. Η σύνδεσή της με τις πρωτεΐνες του πλάσματος στα πτηνά είναι περίπου 25%.