Φαρμακοθεραπευτική ομάδα: Αντιµικροβιακά συστηµατικής χρήσης
Κωδικός ATCvet: QJ01AA06
Η οξυτετρακυκλίνη είναι ένα βακτηριοστατικό αντιβακτηριακό που δρα παρεμβαίνοντας στην σύνθεση βακτηριακών πρωτεϊνών των ευπαθών ειδών. Ενεργεί επί της 30S ριβοσωμικής υπομονάδας του βακτηριακού ριβοσώματος, που συνδέεται αναστρέψιμα, αποτρέποντας την δέσμευση του αμινοακυλο-tRNA (μεταφορά RNA) στο σύμπλοκο που σχηματίζεται από το ριβόσωμα και το mRNA, εμποδίζοντας έτσι την πρωτεϊνοσύνθεση.
Αυτό το φαρμακευτικό προϊόν ενδείκνυται για τη θεραπεία των λοιμώξεων που οφείλονται σε Lactococcus garvieae (θετικά κατά Gram βακτήρια), Aeromonas hydrophila και Vibrio anguillarum (αρνητικά κατά Gram βακτήρια).
Υπάρχουν τουλάχιστον δύο μηχανισμοί ανθεκτικότητας στις τετρακυκλίνες. Ο σημαντικότερος μηχανισμός προκαλείται από τη μείωση της ενδοκυτταρικής συσσώρευσης του φαρμάκου. Αυτό οφείλεται στην δημιουργία μιας διαδρομή αποβολής με την άντληση του αντιβακτηριακού παράγοντα ή μιας μεταβολής στο σύστημα μεταφοράς, με αποτέλεσμα μια περιορισμένη, εξαρτώμενη από ενέργεια προσέλκυση τετρακυκλίνης προς το εξωτερικό του κυττάρου. Η μεταβολή στο σύστημα μεταφοράς παράγεται από επαγώγιμες πρωτεΐνες κωδικοποιημένες από πλασμίδια και τρανσποζόνια. Ο άλλος μηχανισμός αντιπροσωπεύεται από μια μείωση στην συγγένεια του ριβοσώματος με σύμπλεγμα τετρακυκλίνης-Mg2+ λόγω της μετάλλαξης στο χρωμόσωμα.
Στα περισσότερα είδη, η οξυτετρακυκλίνη απορροφάται ταχέως (2-4 ώρες) μετά την από του στόματος χορήγηση σε κατάσταση νηστείας, με βιοδιαθεσιμότητα που κυμαίνεται από 60% και 80%. Ο βαθμός της απορρόφησης μπορεί να μειωθεί από την παρουσία, στην τροφή, των διαλυτών αλάτων δισθενών και τρισθενών μετάλλων, Ca2+, Fe2+, Mg2+ ή Al3+, με τα οποία οι τετρακυκλίνες σχηματίζουν σταθερές ενώσεις.
Στα ψάρια (ιριδίζουσα πέστροφα και σολομό Σινούκ) σε νερό στους 11°C, η βιοδιαθεσιμότητα της οξυτετρακυκλίνης είναι 25-30% και ο χρόνος ημισείας ζωής είναι 88 με 94 ώρες.