Φαρμακοθεραπευτική ομάδα: Υπνωτικά και κατασταλτικά
Κωδικός ATCvet: QN05CM91
Η μεδετομιδίνη είναι ένας κατασταλτικός παράγοντας με αναλγητικές και μυοχαλαρωτικές ιδιότητες. Αποτελεί εκλεκτικό αγωνιστή με ειδικότητα και υψηλή συγγένεια πρόσδεσης με τους α-2 αδρενεργικούς υποδοχείς. Η ενεργοποίηση αυτών των υποδοχέων επάγει μια μείωση της έκκρισης και της επαναπρόσληψης νοραδρεναλίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η οποία εκδηλώνεται με τη μορφή καταστολής, αναλγησίας και βραδυκαρδίας. Σε περιφερικό επίπεδο, η μεδετομιδίνη προκαλεί αγγειοσυστολή με τη διέγερση των μετασυναπτικών α-2 αδρενεργικών υποδοχέων, κάτι που προκαλεί παροδική υπέρταση. Η αρτηριακή πίεση επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα, ακόμα και σε μέτρια υποτασικά επίπεδα εντός 1 έως 2 ωρών. Ο αναπνευστικός ρυθμός μπορεί να μειωθεί προσωρινά.
Η διάρκεια και ο βαθμός καταστολής και αναλγησίας εξαρτώνται από τη δόση. Επί μέγιστης επίδρασης, το ζώο είναι χαλαρό και δεν ανταποκρίνεται σε εξωτερικά ερεθίσματα. Η μεδετομιδίνη ενεργεί συνεργιστικά με την κεταμίνη ή τα οπιοειδή, όπως η φαιντανύλη, οδηγώντας σε καλύτερη αναισθησία. Η απαιτούμενη ποσότητα πτητικών αναισθητικών (π.χ. αλοθάνη) μειώνεται από την μεδετομιδίνη. Επιπρόσθετα προς τις κατασταλτικές, αναλγητικές και μυοχαλαρωτικές της ιδιότητες, η μεδετομιδίνη επιδεικνύει επίσης υποθερμική και μυδριατική δράση, αναστέλλει τη σιελόρροια και μειώνει την κινητικότητα του εντέρου.
Έπειτα από ενδομυϊκή ένεση, η μεδετομιδίνη απορροφάται ταχέως και σχεδόν ολοκληρωτικά στο σημείο της ένεσης και η φαρμακοκινητική της παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με αυτήν που παρατηρείται έπειτα από ενδοφλέβια ένεση. Οι μέγιστες συγκεντρώσεις στο πλάσμα επιτυγχάνονται εντός 15 έως 20 λεπτών. Ο εκτιμώμενος χρόνος ημιζωής του πλάσματος είναι 1,2 ώρες για τους σκύλους και 1,5 ώρες για τις γάτες. Η μεδετομιδίνη οξειδώνεται κυρίως στο ήπαρ, ενώ μια μικρή ποσότητα μεθυλιώνεται στο νεφρό. Οι μεταβολίτες απεκκρίνονται κυρίως στα ούρα.