Φαρμακοθεραπευτική ομάδα: Αντιβακτηριακά για συστηματική χρήση, φθοριοκινολόνες
Κωδικός ATC Vet: QJ01MA90
Δύο ένζυμα απαραίτητα στην αντιγραφή και τη μεταγραφή του DNA, η DNA γυράση και η τοποϊσομεράση IV, ταυτοποιήθηκαν ως οι μοριακοί στόχοι των φθοροκινολονών. Προκαλείται αναστολή του στόχου από μη-ομοιοπολική δέσμευση μορίων φθοροκινολόνης σε αυτά τα ένζυμα. Οι διχάλες αναδιπλασιασμού και τα μεταγραφικά συμπλέγματα δεν μπορούν να προχωρήσουν πέρα από τέτοιου είδους συμπλέγματα ένζυμο-DNA-φθοροκινολόνης και η αναστολή σύνθεσης του DNA και του mRNA πυροδοτεί γεγονότα που οδηγούν σε μια ταχεία συσσωρευμένη φαρμακοεξαρτώμενη θανάτωση των παθογόνων βακτηρίων. Ο τρόπος δράσης της ενροφλοξακίνης είναι βακτηριοκτόνος και η βακτηριοκτόνος δράση εξαρτάται από τη συγκέντρωση.
Η ενροφλοξακίνη είναι δραστική κατά πολλών αρνητικών κατά Gram βακτηρίων όπως Escherichia coli, Klebsiella spp., Actinobacillus pleuropneumoniae, Mannheimia haemolytica, Pasteurella spp. (π.χ. Pasteurella multocida), Bordetella spp., Proteus spp., Pseudomonas spp., θετικών κατά Gram βακτηρίων όπως Staphylococcus spp. (π.χ. Staphylococcus aureus) και κατά του Mycoplasma spp. στις συνιστώμενες θεραπευτικές δόσεις.
Όπως έχει αναφερθεί, η ανθεκτικότητα στις φθοριοκινολόνες προέρχεται από πέντε πηγές: (i) σημειακές μεταλλάξεις στα γονίδια κωδικοποίησης της DNA γυράσης ή/και τοποϊσομεράσης IV που οδηγούν σε αλλοίωση του αντίστοιχου ενζύμου, (ii) μεταβολές στη διαπερατότητα του φαρμάκου σε αρνητικά κατά Gram βακτήρια, (iii) μηχανισμοί εκροής, (iv) ανθεκτικότητα μέσω πλασμιδίων και (v) πρωτεΐνες για την προστασία της γυράσης. Όλοι οι μηχανισμοί οδηγούν σε μειωμένη ευαισθησία των βακτηρίων στις φθοριοκινολόνες. Η διασταυρούμενη ανθεκτικότητα μεταξύ των αντιμικροβιακών της τάξης των φθοριοκινολονών είναι συνήθης.
Η ενροφλοξακίνη απορροφάται γρήγορα μετά από παρεντερική ένεση. Η βιοδιαθεσιμότητα είναι υψηλή (περίπου 100% σε χοίρους και βοοειδή), με χαμηλή έως μέτρια σύνδεση με τις πρωτεΐνες του πλάσματος (περίπου 20 έως 50%). Η ενροφλοξακίνη μεταβολίζεται στη δραστική ουσία σιπροφλοξασίνη, κατά περίπου 40% σε σκύλους και μηρυκαστικά, λιγότερο από 10% σε γάτες και χοίρους.
Η ενροφλοξακίνη και η σιπροφλοξασίνη κατανέμονται καλά σε όλους τους ιστούς-στόχους, π.χ. πνεύμονες, νεφρά, δέρμα και ήπαρ, φτάνοντας σε 2 έως 3 φορές υψηλότερες συγκεντρώσεις από ότι στο πλάσμα. Η μητρική ουσία και ο ενεργός μεταβολίτης απεκκρίνονται από το σώμα μέσω των ούρων και των κοπράνων.
Δε συμβαίνει συσσώρευση στο πλάσμα ακολουθώντας θεραπεία μεσοδιαστήματος 24 ωρών. Στο γάλα, το μεγαλύτερο μέρος της φαρμακευτικής δραστηριότητας αφορά την σιπροφλοξασίνη. Οι συνολικές συγκεντρώσεις του φαρμάκου εμφάνισαν μέγιστο (κορυφή) 2 ώρες μετά τη θεραπεία, παρουσιάζοντας περίπου τρεις φορές υψηλότερη συνολική έκθεση κατά τη διάρκεια του 24 ώρου δοσολογικού διαστήματος, σε σύγκριση με το πλάσμα.
| Σκύλοι | Γάτες | Χοίροι | Χοίροι | Βοοειδή | Μόσχοι | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Δοσολογία (mg/kg bw) | 5 | 5 | 2.5 | 5 | 5 | 5 |
| Οδός χορήγησης | SC | SC | IM | IM | IV | SC |
| Tmax (h) | 0.5 | 2 | 2 | 2 | - | 1.2 |
| Cmax (μg/ml) | 1.8 | 1.3 | 0.7 | 1.6 | - | 0.73 |
| AUC (μg x h/ml) | - | - | 6.6 | 15.9 | 7.11 | 3.09 |
| Τελικός χρόνος ημίσειας ζωής (h) | - | - | 13.12 | 8.10 | - | 2.34 |
| Χρόνος ημίσειας ζωής (h) | 4.4 | 6.7 | 7.73 | 7.73 | 2.2 | - |
| F (%) | - | - | 95.6 | - | - | - |